Endalausar kenningar

Á nær hverju ári koma fram nýjar kenningar um hver hafi raunverulega verið maðurinn sem nefndur var, líklega af honum sjálfum "Jack the Ripper". Má telja að þetta sé þekktasta óupplýsta sakamál allra tíma. Margar ævintýralegar kenningar um það hver hafi staðið fyrir morðunum í Whitechapel hverfinu í London haustið 1888 eins og nefnt er í fréttinni. Í mörgum tilvikum hafa þessar kenningar augljóslega aðeins verið settar fram til að vekja athygli á höfundi þeirra.

"Gælu" nafn morðingjans kom fyrst fram í bréfi sem hefur verið nefnt "Dear Boss" bréfið og var sent fréttastofu í London, en það hófst á orðunum "Dear Boss" og undirritað, "yours truly, Jack the Ripper".  Upphaflega var talið að bréfið væri gabb eins og mikill fjöldi slíkra bréfa sem bárust bæði lögreglu og fréttamiðlum á sama tíma, en ýmislegt sem gerðist síðar þótti skjóta stoðum undir að það hafi raunverulega verið ritað af morðingjanum, þar sem efni þess var ekki gert obinbert að öllu leyti á þessum tíma.  Annað bréf sem barst síðar og hefur verið kallað "From Hell" bréfið var einnig talið líklega komið frá morðingjanum sjálfum vegna atriða sem hann upplýsti þar og aðeins lögreglan og morðinginn gætu vitað. Það bréf innihélt líka nýra sem hafði verið geymt í sérstökum vökva til að varðveita það, en það kom í veg fyrir að hægt væri að finna út hvenær það var fjarlægt frá upphaflegum eiganda sínum en annað nýrað hafði einmitt verið fjarlægt úr því fórnarlambi sem var myrt nokkrum dögum áður en bréfið barst.

Málið vakti gríðarlega athygli á sínum tíma og næstu 125 árin á eftir eins og komið hefur í ljós. Reyndar liggur ekki alveg fyrir hversu mörg morðin voru. Það þykir unnt að slá því föstu að þau hafi verið fimm, en þó líklega sex, því misjafnt er hvort morðið á Mörthu Tabram sem var ungverskur innflytjandi, sé talið hafa verið framið af sama manni og hin morðin eða öðrum.  Sumt bendir til þess að fórnarlömbin hafi verið allt að níu, en það er þó óljóst.  Ofbeldi af þessu tagi var fjarri því að vera óþekkt á þessum tíma, en Whitechapel hverfið var suðupottur margra ólíkra menningarstrauma og undir kraumaði óánægja almennings með afkomu sína, fátækt og mikinn straum útlendinga sem settust að í hverfinu. Yfirvöld í London höfðu lengi haft áhyggjur af því að lítið þyrfti til að upp úr syði og lögðu gríðarlega áherslu á að upplýsa málið til þess að það yrði ekki notað gegn þeim að fórnarlömbin voru fátækar vændiskonur og yfirvöldum væri sama um þær.

Á sínum tíma voru nokkrir grunaðir, auk þess sem aragrúi kenninga kom fram um það. Sú kenning að morðinginn væri læknismenntaður var þó ekki hátt skrifuð á þessum tíma og kom aðallega fram síðar. Það var þó almennt gengið út frá því að nokkra þekkingu þyrfti á líffærafræði til að framkvæma það sem morðinginn gerði. Einngi voru kenningar uppi um að hann væri aðalsmaður, en þær voru að mestu órökstuddar og einkum taldar hafa komið fram vegna andúaðar á aðlinum. Morðin voru líka öll framin um helgi sem gat bent til þess að morðinginn væri í vinnu.

Yfirvöldum var mjög í mun að þagga niður allar hugmyndir um að morðinginn væri útlendingur af ótta við uppþot, sem gætu breiðst út um allt landið og því kann að vera að nokkuð af rannsóknargögnum hafi verið eytt í því skyni. Engu að síður gekk rannsakandi málsins út frá því sem líklegum möguleika, bæði vegna þess að nokkuð leið á milli morðanna sem gat bent til þess að morðinginn væri ferðamaður. Einnig þótti orðalag bréfanna sem talin voru koma frá morðingjanum sjálfum, Dear Boss bréfinu og From Hell bréfinu benda til þess að hann væri Írskur eða hefði að minnsta kosti góða þekkingu á írsku orðfæri.  Þá lauk morðunum mjög skyndilega sem gat bent til þess að morðinginn væri farinn af landi brott, eða látinn.

Kenningar síðari tíma hafa margar verið frekar ævintýralegar en aðrar vel rökstuddar. Ein þekktasta kenningin er að morðinginn tengist konungsfjölskyldunni og eitt morðanna hafi haft þann tilgang að fela tengsl Alberts prins við eina af vændiskonunum. Hin morðin hafi verið framin í þeim tilgangi að fela slóð morðingjans. Þeirri kenningu voru gerð ágæt skil í kvikmyndinni From Hell sem gerð var eftir samnefndri bók. Hún hefur þó verið hrakin nokkuð kyrfilega. Samkvæmt henni voru morðingjarnir í raun tveir og annar þeirra Sir William Gull, einkalæknir drottningarinnar, en hinn aðstoðarmaður hans. Hinsvegar var Gull mjög heilsulítill á þessum tíma eftir að hafa fengið heilablæðingu árið áður og talið frekar ósennilegt að hann hafi haft burði til þess að fremja ódæðin.

Rannsakandinn í málinu var Frederick Abberline, en hann var allan tímann undir hælnum á Sir Charles Warren lögreglustjóra sem var fyrrverandi herforingi. Warren hafði árið áður en morðin hófust aflað sé mikillar ánægju yfirboðara sinna þegar hann barði niður með harðri hendi mótmæli á Trafalgartorgi, þar sem bágum lífskjörum alþýðunnar var mótmælt.  Warren mun hafa bundið hendur Abberline verulega til þess að vekja ekki grunsemdir um að reynt væri kerfisbundið að þagga málið niður eða finna hentugan sökudólg, auk þess sem það mátti ekki spyrjast út að morðinginn gæti verið útlendingur.

Abberline sjálfur mun hafa verið næsta viss um að morðinginn væri George Chapman sem hét réttu nafni Seweryn Klosowski og var pólskur innflytjandi. Chapman hafði sem ungur unnið sem aðstoðarmaður læknis á spítala í Varsjá og taldi Abberline það skýra þekkingu morðingjans á líffærafræði mannslíkamans, enda voru innifyli fórnarlambanna í mörgum tilvikum fjarlægð eða færð til af furðulegri nákvæmni.  Það styrkti Abberline einnig í trúnni að Chapman, eða Klozowski flutti í Whitechapel hverfið um það leyti sem morðin hófust, auk þess sem fyrrverandi eiginkona Chapmans sagði honum að hann hafi verið mjög dulur og farið oft út á kvöldin og rápað um í óvissum tilgangi. Þá var hann þekktur af ofbeldi við sambýliskonur og hjákonur sínar.  Það sem gerði það þó helst að verkum að Abberline var sannfærður um sekt Chapmans var að hann hafði dvalið í Bandaríkjunum um tíma og eftir að rannsóknin hófst komu fréttir þaðan um að á sama tíma og Chapman dvaldi í New York hafi verið framin tvö hrottaleg morð þar sem þóttu minna nokkuð á Ripper morðin. Ekki er vitað með vissu hvort Abberline fór til Bandaríkjanna til að kanna slóð hans þar.

Margir sem hafa ritað um morðin síðar hafa tekið undir grunsemdir Abberline, sem virðist ekki hafa fengið að fylgja þeim eftir, mögluega vegna þess að Chapman var útlendingur.  Það hefur þó verið bent á þann veikleika í kenningu hans að Chapman hvorki flutti frá London né lést um það leyti sem morðunum í Whitechapel lauk, heldur lést hann í gálganum árið 1903 eftir að hafa verið sakfelldur fyrir að myrða þrjár sambýliskonur sínar á árunum 1897-1901, með eitri. Það þykir frekar ósennilegt að raðmorðingi breyti svo um aðferð.  

Það sem hefur komið fram um þessa nýju kenningu bendir til að hún sé frekar laus í reipunum og illa rökstudd eins og svo margar aðrar. Eðli málsins samkvæmt mun aldrei verða varpað ljósi á það hver það var sem myrti á bilinu fimm til níu vændiskonur í Whitechapel hverfinu í London fyrir réttum 125 árum, en engu að síður munu halda áfram að koma fram kenningar um lausnina á þessu þekktasta óupplýsta sakamáli allra tíma.

Er Feigenbaum Kobbi kviðrista?

Spari landbúnaður?

sparar hmmm...

 

•  Greiðslur vegna sauðfjárframleiðslu kr. 4.698.000.000
•  Greiðslur vegna mjólkurframleiðslu kr. 6.340.000.000
•  Greiðslur vegna grænmetisframleiðslu kr     527.000.000
•  Bændasamtök Íslands kr.    425.100.000
•  Búnaðarsjóður  kr.    470.000.000
•  Framleiðnisjóður landbúnaðarins kr.      44.200.000
•  Verðmiðlun landbúnaðarvara kr.    405.000.000
•  Rannsóknir í þágu landbúnaðar kr.    161.100.000
•  Fóðursjóður kr. 1.400.000.000

 

Samtals eru þetta tæplega 15 þúsund milljónir króna sem renna beint til lanbúnaðarins úr ríkissjóði á þessu ári. Er þá ótalinn sá kostnaður sem fellur á heimili landsins vegna hins háa matvælaverðs sem af stærstum hluta stafar af óhagkvæmni í framleiðslu á landbúnaðarvörum og milljarðahækkunar á hústnæðisskuldum heimilanna vegna verðhækkana á landbúnaðarafurðum.  Til samanburðar má geta þess að tekjur ríkissjóðs af fjármagnstekjuskatti á einstaklinga eru um 17 milljarðar. 

Tölurnar eru tekina úr fjárlögum ársins 2013. Lítill niðurskurður þarna enda hafa þessi útgjöld hækkað á hverju ári frá hruni. Ég sé ekki alveg sparnaðinn í landbúnaðinum eins og hann er rekinn núna.

Landbúnaður sparar og skapar

Brak og brestir

Ótrúlegar myndir, en reyndar er kannski vafasamt að segja að stíflan hafi brostið, því það sem gerðist er að sjálfvirkar lokur hleypa út vatni þegar það hefur náð ákveðinni hæð. Vatni er tappað af stíflunni reglulega og það er auglýst áður til þess að draga að ferðamenn, enda næsta tilkomumikil sjón :)

Flóðgáttir opnaðar

Útsölur misnotaðar

Það er því miður vel þekkt að hugtök eins og "útsala", "tilboð", "lækkað verð" og svo framvegis hafa verið misnotuð herfilega í gegnum tíðina. Tvö fyrirtæki í Reykjavík sem selja útvistarfatnað hafa árum saman verið með auglýsingar í gluggum sínum þar sem auglýstar eru tilboðsvörur á lækkuðu verði. Jafnvegl hefur önnur þeirra gengið svo langt að hafa uppi skilti mánuðum saman sem á stendur "aðeins í dag"!

Því miður eru neytendur oft illa á verði vegna þessa og láta glepjast. Sem betur fer gerist það stundum, en það má líka stundum ætla að samkeppnisaðilarnir veki athygli á þessu til að koma höggi á samkeppnina frekar en neytindur sjálfir, þótt það sé líklega ekki í þessu tilviki.

 Það ríkja í raun nokkuð skýrar reglur um útsölur og þær er að finna í reglugerð nr. 366/2008 og er hér á þessum hlekk:

http://www.stjornartidindi.is/Advert.aspx?ID=ed8d1e57-2b75-4017-902e-81a504545506

Þarna kemur meðal annars fram að ef vara hefur verið á útsölu í sex vikur samfleytt, telst útsöluverðið hið rétta verð og óheimilt að auglýsa það lengur sem útsölu eða lækkað verð. 

Neytendastofa kannar Bauhaus

Undarlegt fréttamat

Það er nokkuð undarlegt að stilla þessu upp þannig að þessi tvo lið eigi alla leikmennina og segja að það hafði verið saga til næsta bæjar að uppistaða spænska liðsins kæmi frá ensku liði en ekki Real Madrid.

Það má benda á í þessu sambandi að Reina, Arbeloa og Riera hafa hafa nú verið eru ekki fastamenn í liðinu og því varla uppistaða liðsins. Alonso hefur verið að koma inná sem varamaður. Það má nefna líka að smáliðið Villareal á tvo leikmenn í hópnum sem verið fastamenn meira og minna.

Þessi frétt segir aðallega hversu mikið Real Madrid byggja á erlendum leikmönnum og t.d. eru sex Hollendingar hið minnsta á mála hjá Madridingum. Breytingin á Madridarliðinu er eiginlega hin raunverulega frétt í þessu.

Liverpool og Barcelona gegn landsliði Englands

Níutíu ár og loksins gagnsemi

Jólaskapið var komið á fullt svíng og ég var farinn að syngja með auglýsingunum eins "Ingvar Helgason er á Sævarhöfða tvö. sævarhöfða tvö..." En svo fór snjórinn sem ég var búinn að monta mig svo af. Þessvegna verður maður að reyna að finna eitthvað annað til að vekja jólaskapið að nýju. Eins og til dæmis að leita að jólasveinum.

Nýlega kom jólasveinaglaðningur í húsin hér í bæ frá Framsóknarfélögunum í nýsameinuðu sveitarfélagi okkar Fjallbyggðinga. Tilefnið var 90 ára afmæli flokksins og blaðið var auðvitað helgað jólunum með smá pólitísku ívafi.  Það var einn hluti blaðsins helgaður því að tala við "fólk á götunni" um jólaundirbúninginn. Af einhverri stórkostlegri tilviljun tókst að rekast á alla 13 jólasveinana sem ælta að kjósa flokkinn í næstu kosningum. Að vísu var engin mynd af Jóni og Valgerði svo Grýlu og Leppalúða vantaði.

Ég leit í gegnum snepilinn eins og jafnan með pólitísk blöð og setti hann ekki í ruslið strax en var alltaf að rekast á hann aftur og aftur. Þegar ég var að skrifa jólakortin í fyrrakvöld (já ég veit hvað er stutt til jóla) þá tókst mér enn að rekast á kvikindið þegar ég leitaði að einhverju til að hafa undir kortunum á meðan ég skrifaði. Ég fann þá til mikillar ánægju að snepillinn var ágætur til þessa brúks og loksins hafði maður eitthvað gagn af Framsóknarflokknum sem er meira en þjóðin getur sagt undanfarin 90 ár. En þegar ég fór með kortin á pósthúsið (já þau eru lögð af stað) þá fattaði ég allt í einu að það hefur líklega verið einhver framsóknarkeimur af jólakveðjunum í ár Vonandi þó ekki eins sterkur og af skötunni á Þorlák.

Ég hefði átt að grobba mig meira af jólasnjónum hérna sem er nú farinn og við hafa tekið blautar dimmar götur og hlýr sunnanvindur sem lífgar ekki jólaskapið við.

 Annars hef ég verið að blogga á slóðinni www.blog.central.is/kinablogg